Blog 20.05.2019
Veiligheid voor 70.000 Pinkpop-bezoekers en 30.000 kampeerders
Pinkpop viert dit jaar de vijftigste editie en daarmee is het het langstlopende jaarlijkse popfestival ter wereld. Het startte in Geleen, maar wordt al sinds 1995 in Landgraaf gehouden. De Limburgse gemeente verlengde het contract recent tot 2040. Hoe regel je de veiligheid op en rond een terrein waar per dag 70.000 bezoekers rondlopen en waar 30.000 kampeerders op tijdelijke campings staan. Met woningen en een industrieterrein op korte afstand.
Harold Bosch steekt vanuit de gemeente Landgraaf jaarlijks veel tijd in Pinkpop. Hij is evenementencoördinator en medewerker openbare orde en veiligheid. “Als gemeente werken we nauw samen met de organisatie en onze veiligheidspartners. Dat doen we in twee werkgroepen, namelijk veiligheid en verkeer en logistiek. In de loop der jaren hebben we een heldere werkwijze ontwikkeld. Het festival is nu voor de 32-e keer in Landgraaf, dus we weten een beetje hoe de hazen huppen.”
Woonwijk afgesloten
Er is een sterke verwevenheid met het dorp: “Festivalterrein Megaland ligt op korte afstand van bestaande woonwijken en een industrieterrein. Dat maakt het complex. We sluiten de woonwijken tijdens de festivaldagen af en stellen doorrijkaarten beschikbaar voor het industrieterrein. Dat gaat in grote lijnen goed, al treffen we wel eens zo’n kaart tegen een flinke prijs op Marktplaats aan. Daar kijken we goed naar, want we willen de omgeving niet tegen ons in het harnas jagen. Tegelijk vinden we dat er ook een verantwoordelijkheid voor de buurt is om hier zorgvuldig mee om te gaan.”
Er is een goed overleg met de omgeving: “We gaan in het algemeen twee keer per jaar de buurt in We lichten het komende festival toe. Wat gaat er hetzelfde, wat doen we anders, wat kun je verwachten. Pinkpop is ingeburgerd en de omgeving weet dat het komt, dat gaat in het algemeen wel goed. De programmering scheelt ook: de muziek is herkenbaar en ik weet van bewoners dat ze het leuk vinden om in de tuin een beetje mee te zingen. Dat is anders bij andere evenementen die op Megaland worden georganiseerd: er zijn ook dancefeesten. Daarvan gaan de bastonen wat eerder irriteren. Maar daarover hebben we afspraken gemaakt: op het festivalterrein is ruimte voor maximaal 12 grote muziekevenementen per jaar. Die worden niet allemaal georganiseerd. Er zijn ook wel andere activiteiten, maar die produceren minder decibels.”
Langdurige samenwerking
De samenwerking bevalt goed, want vorig jaar is het contract tussen Pinkpop en de gemeente opengebroken: de organisatie is eigenaar van het terrein en mag het in ieder geval tot 2040 voor festiviteiten gebruiken: “Daarmee geven we als gemeente aan dat het ons wat waard is om dit festival te behouden. Het zet Landgraaf op de kaart en het is ook waardevol vanwege de duizenden vrijwilligers die actief zijn: die versterken de verenigingen. Daarnaast is er een economische spin-off, want veel bedrijven binnen en buiten Landgraaf doen de toelevering. Dat genereert werkgelegenheid.”
Taakverdeling veiligheid
Bij het beveiligen van het festival is er een tweedeling, vertelt Bosch: “Pinkpop is leading voor het festival en de campings. Daarvoor regelen ze eigen security die samenwerkt met brandweer, politie en GGD/GHOR. Buiten het festivalterrein is veiligheid een taak voor politie, handhaving en de gemeente. Uiteraard in onderlinge afstemming. Uniek in de festivalwereld is dat we als gemeente het veiligheidsplan maken, gevoed vanuit onze organisatie en met advies van de hulpverlening. We kijken samen met alle betrokken naar zaken zoals de fysieke indeling van het terrein en de campings en de aanduiding van vluchtwegen. Je komt tegenstellingen tegen: er is stevige bewaking bij de ingang, want je wilt voorkomen dat mensen zonder kaartje of met risicovolle spullen het terrein opkomen. Tegelijk wil je dat het terrein snel ontruimd kan worden. Soms moet je je neerleggen bij beperkingen: we hebben lang gekeken naar extra nooduitgangen, maar de omgeving maakt dat onmogelijk. In het veiligheidsplan werken we verschillende scenario’s uit: wat te doen bij brand, hevig onweer, terrorisme of andere gebeurtenissen. De burgemeester, de officier van justitie en de directeur van het festival ondertekenen het document.” Waarom de gemeente het veiligheidsplan maakt? “Het is historisch zo gegroeid en komt voort uit het grote algemene maatschappelijk belang. Het is nogal wat dat er per dag 70.000 mensen op het terrein zijn. Er is ons veel aan gelegen om dat goed te laten verlopen.
Het veiligheidssysteem blijkt goed in elkaar te zitten, blijkt uit praktijksituaties in de afgelopen jaren. In 2014 was er bijvoorbeeld noodweer: “We hebben toen conform het draaiboek gewerkt en we hebben het overleefd. Inmiddels zijn we een goede, ervaren organisatie. Toch kun je niet alles voorkomen. Hoe goed we ook zijn voorbereid, er blijven altijd risico’s bestaan. Aan de andere kant: als je elk risico uitsluit, kun je niets meer organiseren.”
Niet lui worden
De veiligheidsorganisatie waakt ervoor om ‘lui’ te worden: “We gaan regelmatig naar evenementen om te zien hoe de veiligheid daar wordt georganiseerd. Daar zien we wel eens dingen die je er bij ons niet door krijgt. Wij zijn erg streng, bijvoorbeeld als je kijkt naar tijdelijke bouwwerken. De organisatie is kritisch en dat geldt ook voor onze controleurs. We houden elkaar scherp en verlangen A-kwaliteit. Vaak kijken andere organisaties met ons mee en we geven vaak presentaties in het land. Dat is mede te danken aan het feit dat een aantal ministeries ons tot ‘best practice’ hebben uitgeroepen. Het is leuk om dingen te delen, zowel wat goed als wat minder gaat. Daar worden we ook zelf beter van.”
Bosch gaat uiteraard zelf ook naar Pinkpop. Maar helaas in functie: “Ik heb wel eens een ontspannen momentje, maar verder is het toch vooral heel hectisch. En dat houdt niet op als de laatste bezoekers zijn vertrokken.”